in

Gamot sa Pulikat: Pangunang Lunas sa Pinupulikat


ad

Ang pulikat ay isang bigla, malakas at masakit na paghigpit o contraction ng isang partikular na kalamnan na maaaring magtagal ng ilang segundo hanggang ilang minuto. Ito ay kadalasang nararamdaman sa paa o mga binti. Ang pulikat sa binti ay tinatawag sa wikang ingles na “charley horse”. Ang nighttime leg cramps o pulikat na nangyayari sa gabi ay kadalasang nararanasan sa mga kalamnan sa binti. Pwede din itong maramdaman sa balakang at mga paa. Kadalasang inaatake ang isang pasyente ng ganitong uri ng pulikat pag malapit na siyang makatulog o kaya ay kagigising pa lamang.

Ano ang sanhi ng pulikat?

Ang mga sanhi sa likod ng masakit na pulikat ay hindi palaging madaling tukuyin. Ang pulikat ay maaaring dala ng maraming mga salik o aktibidad tulad ng mga sumusunod:

  • Pag eehersisyo, pinsala o sobran paggamit ng mga kalamnan
  • Pagbubuntis. Ang pulikat ay maaaring maranasan kapag ikaw ay may kakulangan sa mga miniral tulad ng calcium at magnesium sa hulig mga buwan ng iyong pagbubuntis.
  • Pagkahantad sa napakalamig na temperature, halimbawa ay sa malamig na tubig
  • Iba pang mga problema sa kalusugan tulad ng sakit sa pagdaloy ng dugo, sakit sa bato, sakit sa thyroid at multiple sclerosis.
  • Pagtayo ng matagal, pag-upo ng matagal, hindi tamang posisyon ng mga paa a pagtulog.
  • Kawalan ng sapat na dami ng potassium, calcium o iba pang miniral sa katawan.
  • Pagkawala ng tubig sa katawan o dehydration.
  • Pag inom ng isang uri ng gamot tulad ng gamot sa pagkabaliw, pills, pampa-ihi, statin, at steroid.

Ano ang sintomas ng pulikat?

Karamihan sa mga kaso ng pulikat ay nangyayari sa mga kalamnan sa paa. Maliban sa biglaang pagsakit ng kalamnan, mararamdaman mo rin ang matigas na pagkumpol ng mga tissue ng kalamnan sa ilalim ng iyong balat.

Ang pulikat ay kadalasang nawawala at bibihira lamang na maging seryoso na kailangang matingnan ng doktor.

Subalit may mga kaso ng pulikat na kailangan mong patingnan, lalo na kung:

  • Ito ay kauganay ng pamamaga, pamumula, o paglabas ng nana sa paa
  • May kasamang panghihina ng mga kalamnan
  • Palaging nangyayari
  • Hindi gumagaling
  • Wala ka namang makitang rason, tulad ng pag-eehersisyo

Ano ang gamot sa pulikat?

Kapag ikaw ay pinupulikat, malamang na naiisip mo na kung alam mo lang sana kung ano ang gamot sa pulikat. Pag-uusapan natin sa artikulong ito ang mga bagay na pwede mong gawin kapag ikaw ay pinupulikat.

Pwede mong subukan ang ilang mga first aid para matigil ang pag-tigas o paghigpit ng iyong mga kalamnan. Sa susunod na ikaw ay mapulikat, subukan mo ang mga sumusunod:

  • Iunat at masahihin ang apektadong kalamnan
  • Maligo ng maligamgam na tubig para ma relax ang tensionadong mga kalamnan. Maaari ka ring gumamit ng heating pad bilang pang tapad sa apektadong kalamnan.
  • Subukan din ang ice pack. Kung wala ka nito, pwede na ang yelo na binalot sa tela. Ipatong mo ito sa apektadong kalamnan.
  • Uminom ng over the counter na gamot sa sakit tulad ng ibuprofen, paracetamol o mefenamic acid. Mag-ingat sa pag inom ng gamot. Basahin ang mga tagubilin bago uminom ng gamot.
  • Kapag nagreseta ang doktor ng gamot sa pulikat, inumin ang tamang gamot at tamang dosis nito. Tumawag agad sa doktor kung may maramdaman kang kakaiba pagkatapos na uminom ng gamot.
  • Uminom ng maraming tubig. Ang pag-inom ng softdrink o Gatorade ay makakatulong sa pinupulikat.

Ito naman ang mga dapat gawin kung ang pulikat ay nasa mga binti:

  • Maglakad-lakad at iyogyog ang mga binti
  • Iunat ang mga kalamnan sa binti. Pwede mo itong gawin habang nakatayo o nakaupo. Kung ikaw ay nakaupo, iunat ang mga binti at ibaluktot ang paa paharap sa tuhod. Makakatulong kung kukuha ka ng towel at habang nakaunat ang iyong mga paa, ilagay sa gitna ng mga talamkapakan ang towel at hatakin ito papuntang tuhod. Hayaang nakaunat ang paa habang ginagawa ito.Kung ikaw ay nakatayo na paharap sa dingdig ng mga dalawang piye, itulak mo ang dingding. Iluhod mo ang iyong paa na apektado ng pulikat habang naka suporta ang isa pang paa.

Kapag ang pag inom ng isang uri ng gamot ang dahilan ng pulikat…

Bago ka uminom uli ng gamot, tumawag ka muna sa doktor na nagreseta saiyo ng gamot. Ang gamot na iyan ay dapat na palitan o bawasan ang doses.

Kapag ikaw ay umiinom ng gamot na hindi iriniseta ng doktor, ihinto mo na ang pag-inom ng gamot na iyan. Makipag usap ka sa doktor kung sa pakiramdam mo ay kailangan mong ipag patuloy ang pag inom ng naturang gamot.

Pag-iwas sa pulikat

Ang mga sumusunod ay mga paraan para makaiwas sa pulikat:

  • Uminom ng maraming tubig o iba pang inumin, malalaman mo kung tama ang dami ng iniinom kapag ang iyong ihi ay hindi gaanong madilaw o malinaw na tulad ng tubig.
  • Bawasan o lubusang iwsan ang pag inom ng alak
  • Siguraduhing ikaw ay kumakain ng masustansiyang mg apagkain, lalo na kung ikaw ay nagdadalang tao. Kumain ng mga pagkaing mayaman sa calcium, magnesium at potassium.
  • Sumakay sa bisekleta o stationary bike para makondisyon ang mga kalamnan.
  • Iunat ang mga kalamnan araw araw lalo nab ago mag ehersisyo o matulog.
  • Huwag mong bibiglaing dagdagan ang ehersisyong dati mong ginagawa. Dagdagan ito ng paunti-unti bawat linggo.
  • Uminom ng multivitamins araw araw
  • Kung ikaw ay umiinom ng gamot na alam mong dahilan ng iyong pamumulikat, papalitan ng doktor ang gamot mo.

Paano naman kung pabalik balik ang pulikat? Dapat mo itong ipakipag usap sa doktor mo kung pakiramdam mo ay pabalik balik lamang ang iyong pulikat o kaya ay lalo itong lumalala. Ito ay maaaring sintomas ng sakit na restless leg syndrome. Ang restless legs syndrome o RLS ay isang abnormalidad sa sistemang nerbiyos (nervous system disorder) na sanhi ng masidhing kagustuhang igalaw ang mga paa. Dahil sa ang restless legs syndrome ay talagang nakagagambala sa pagtulog ng isang pasyente, ito ay itinuturing na sakit sa pag tulog.

Kapag ang pulikat ay pabalik balik, nakababahala na, o kaya ay nakaka istorbo na sa iyong normal na pag tulog, ang iyong doktor ay maaaring mag reseta sa iyo ng gamot sa pulikat na mag paparelax sa iyong mga kalamnan.

Implikasyon ng pulikat

Ang pagkakaroon ng pabalik balik o matinding pulikat ay malamang na sanhi ng isang seryosong karamdaman. Ang tetano, isang impeksyon na dala ng baktiryang clostridium tetani ay isang sakit na pangunahing sintomas ay pamumulikat ng mga kalamnan.

Kapag ikaw ay may tetano, ang lahat ng iyong mga kalamnan sa katawan mo ay aktibo. Ang reaksyong ito ang dahilan kung bakit madalas na pinupulikat ang taong may tetano.

Kaya kung ikaw ay nasugatan ng malalim dahil sa tusok ng pako o anumang matulis, kumunsulta ka agad sa doktor kahit pa maliit lamang ang sugat. Dapat kang mabahala kung ikaw ay nasugatan at pagkalipas ng ilang araw, nilalagnat at pinupulikat na. Ang tetano ay nagagamot kung maaagapan, ngunit nakakamatay kung ito ay papabayaan.


ad

Written by Dr. Joshua Margallo

Residency training in UP-PGH Department of Family & Community Medicine Graduated from Matias H. Aznar Memorial College of Medicine, Cebu City in 1989. As a general practitioner I see my patients in a holistic approach and coordinate a referral to other specialists when needed. Additional services I offer are: family counseling, health and wellness promotion and preventative medicine.

Sakit sa Likod: Ano ang mga Dahilan ng Pananakit ng Likod?

Sintomas ng Beke: Mga Palatandaan at Kumplikasyon