Dr. Joshua Margallo
Ang pananakit ng likod ay isa sa pinaka-karaniwang dahilan ng pagpunta ng mga tao sa doktor o ng pagiging wala sa trabaho. Ito rin ang itinuturong pangunahing dahilan ng pagiging baldado sa buong mundo. Karamihan sa mga tao ay nakaranas na ng pananakit ng likod isang beses sa kanilang buhay.
Ang maganda, may magagawa ka para makaiwas o maibsan ang pananakit ng likod na iyong nararanasan. Kapag ang mga pamamaraan upang makaiwas sa sakit sa likod ay hindi umubra, may mga magagawa ka kahit nasa bahay ka lang. May mga ehersisyo ring pwede mong gawin na mag aalis ng iyong sakit sa likod sa loob lamang ng ilang linggo. Ang pag-oopera ay hindi gaanong kailangan para gamutin ang pananakit ng likod.
Ano ang sanhi ng pananakit ng likod?
Ang sakit sa likod ay maaaring biglang maramdaman at maaaring magtagal ng anim na linggo pababa, na maaaring dahil sa isang pagbagsak o pagbubuhat ng mabigat, ito ay tinatawag na acute back pain. Ang pananakit ng likod na mas matagal sa tatlong buwan o chronic back pain ay hindi gaaanong pangkaraniwan kumpara sa acute back pain.
Ang pananakit ng likod ay nabubuo ng walang partikular na sanhi na maaaring tukuyin ng doktor sa pamamagitan ng mga pagsusuri. Ang mga kundisyong maaaring iugnay sa pananakit ng likod ay ang mga sumusunod:
Pagkapunit ng mga kalamnan o litid. Ang paulit ulit na pagbubuhat ng mabigat ay maaring makasira sa mga kalamnan at mga litid sa gulugod o spine. Kung ikaw ay may mahinang kalusugan, ang paulit-ulit na pagbubuhat ng mabibigat at maaaring magdulot ng paninigas ng mga kalamnan.
Pamamaga o pagkasira ng disk. Ang disk ay nagsisilbing pampalambot sa pagitan ng mga buto ng iyong spine. Ang malambot na sangkap na nasa disk ay maaaring mamaga o masira at magbigay ng hindi kinakailangan diin sa mga ugat. Pero, maaari ka ring magkaroon ng namamagang disk na hindi ka nagkakaroon ng pananakit ng likod. Ang sakit sa disk ay kadalasang nakikita kapag ikaw ay sumailalim sa spine X-ray dahil sa ibang mga dahilan.
Arthritis. Ang osteoarthritis ay maaaring makaapekto sa ibabang bahagi ng likod. Ang ilang mga kaso ng arthritis sa spine ay nauuwi sa pagkipot ng butas sa gitna ng spinal cord, ito ay ang kundisyon na kung tawagin ay stenosis.
Abnormalidad sa buto. Ang pananakit ng likod ay maaaring maramdaman kapag ang iyong spine o gulugod ay nakabaluktot sa hindi pang karaniwang paraan. Ang scoliosis, isang sakit na kung saan ang iyong spine ay nakakurba papuntang gilid, ito ay maaari ring maging sanhi ng pananakit ng likod. Ito ay nangyayari lamang kung malala ang scoliosis.
Osteoporosis. Ang mga buto sa likod ay maaaring magkaroon ng maliliit na fracture kung ang buto ay maging marupok dahil sa kakulangan sa calcium.
Ano ang mga sintomas ng sakit sa likod?
Masakit na ang iyong likod? Naglista kami ng karaniwang mga sintomas ng pananakit ng likod:
- Masakit na mga kalamnan
- Ang sakit ay umaabot sa mga paa at binti
- Hindi mo lubusang maigalaw ang iyong katawan
- Sakit na parang sinasaksak o binabaril
Sakit sa likod: Kailan dapat bumisita sa doktor
Karamihan sa mga kaso ng masakit na likod ay kusang nawawala sa pamamagitan ng home treatments at pangangalaga sa sarili, kadalasan ay sa loob lamang ng dalawang linggo. Kung hindi, kailangan mo nang sumangguni sa iyong doktor.
Sa ilang mga pagkakataon, ang pananakit ng likod ay maaaring palatandaan ng isang seryosong sakit. Magkonsulta sa doktor kung ang pananakit ng likod ay:
- Nagiging dahilan ng iyong kahirapan sa pagdumi o pag-ihi
- May kasamang lagnat
- Dahil sa pagkahulog, palo sa likod o ibang uri ng injury sa likod
Kumunsulta rin sa doktor kung ang sakit sa likod ay:
- Malala at hindi gumagaling kahit na ipahinga
- Kumakalat sa isa o dalawang paa, lalo na kung ang sakit ay umaabot sa tuhod
- Dahilan ng panghihina, pangmamanhid o mga tusok-tusok sa mga paa
- May kasamang biglaan at hindi maipaliwanag na pagbagsak ng timbang
Makipagkita rin kay dok kung nagsimula ka nang makaramdam ng pananakit ng likod sa unang pagkakataon sa edad na 50, o kung ikaw ay nagkakanser na, osteoporosis, gumamit o gumagamit ng steroid, droga o alak.
Panganib na magkaroon ng sakit sa likod
Kahit sino ay maaaring magkaroon ng sakit sa likod, kahit ang mga bata at teenager. Ang mga dalubhasa ay patuloy sa kanilang mga pananaliksik sa kung ano ang talagang sanhi ng pananakit ng likod. Subalit, may mga salik din nagpapalala ng posibilidad na ikaw ay magkaroon ng sakit sa likod. Narito ang ilan sa mga salik na iyan.
Edad. Ang pananakit ng likod ay karaniwan sa mga nagkakaedad, nagsisimula ito sa edad na 30 o 40.
Kakulangan sa ehersisyo. Ang mahina at hindi ginagamit na mga kalamnan sa likod ay maaaring maging sanhi ng pananakit ng likod.
Labis na timbang. Ang labis na katabaan at bigat ay maaaring maging sanhi ng sakit sa likod.
Mga sakit. Ang ilang uri ng sakit tulad ng arthritis at cancer ay maaaring makadagdag sa pananakit ng likod,
Hindi tamang pagbubuhat. Ang pagbubuhat gamit ang likod hindi ang mga binti ay maaaring mauwi sa pananakit ng likod.
Paninigarilyo. Ang paninigarilyo ay humahadlang sa mga sustansiya na makarating sa disk na nasa likod.
Mga dapat tandaan bago bumisita sa doktor
Kung ang pananakit ng likod ay magtagal ng ilang araw at wala kang nakitang pagbabago, kailangan mong makipagkita sa iyong doktor. Narito ang ilang impormasyon na maghahanda saiyo sa pagbisita sa doktor.
Isulat moa ng pangunahing personal na mga impormasyon, tulad ng mga mental o emosyonal na mga stressor na nakakaapekto sa buhay mo.
Ilista ang medikal na mga impormasyon, tulad ng uri ng panggagamot at doses nito. Isama mo na rin ang mga vitamins at food supplements na iyong ininom o iniinom.
Tandaan mo rin ang pinakahuling injury na iyong natamo.
Magsama ng kapamilya o kaibigan sap ag paycheck-up. Maaaring matandaan ng iyong kasama ang mga bagay na maaari mong makaligtaan.
Isulat ang mga katanungang gusto mong itamong sa doktor. Para sa pananakit ng likod, maaaring kasama sa mga tanong ang mga sumusunod:
- Ano ang dahilan ng aking sakit sa likod?
- Kailangan ko bang magpasuri?
- Anong uri ng paggamot ang maaari mong irekomenda?
- Kung may irinerekomenda kang gamot, ano ang mga posibleng side effects?
- Meron akong iba pang sakit, paano ko ito sabay na gagamutin?
- Maaari ko bang gamutin ang aking sarili?
- Ano ang aking magagawa para maiwasan ang pagpabalik balik ng sakit sa likod?
Ano ang gamot sa pananakit ng likod?
Karamihan sa mga mga kaso ng acute back pain ay bumubuti rin naman paglipas ng ilang linggo kahit sa pamamagitan ng home remedies. Gayunman, iba-iba ang mga kalagayan, at ang pananakit ng likod ay isang kumplikadong kundisyon. Para sa ilan, ang pananakit ay hindi nawawala sa loob ng mahabang panahon. Pero iilan lamang ang nagkakaroon ng napakasakit, at hindi mawala-walang pananakit ng likod.
Para sa malalang mga kaso ng pananakit ng likod, ang over-the-counter na mga gamot sa sakit at ang paggamit ng heat treatment ay makatutulong. Hindi irinirekomenda ang pagbe-bed rest sa mga taong may masakit na likod.
Ipagpatuloy mo lang ang mga gawain mo hanggang sa kaya mo. Subukan mo ang mga gawaing magagaan tulad ng paglalakad. Ihinto mo ang mga gawaing nakapagpapalala ng sakit ngunit, huwag mong iwasan ang mga gawain dahil lamang sa takot ka sa pananakit. Kung ang mga home remedies ay hindi umeepekto sa iyo sa loob ng ilang mga linggo, baka imungkahi ng doktor ang paggamit ng mas malakas na gamot sa pananakit o iba pang mga therapy.
Mga gamot sa pananakit: Depende sa uri ng pananakit ng likod, ang doktor mo ay maaaring magrekomenda ng mga sumusunod na mga gamot:
Over-the-counter na mga pain reliever. Ang mga non-steroidal anti-inflammatory drugs o NSAID tulad ng ibuprofen o naproxen sodium ay maaaring makapagpabawas ng pananakit ng likod. Uminom lamang ng mga gamot na ito kung sinabi sa iyo ng doktor na gawin ito. Ang sobrang paggamit nito ay maaaring magdulot ng matitinding side effects. Kung ang mga OTC na pain reliever ay hindi umepekto, malamang na magreseta ang doktor ng NSAID.
Muscle relaxant. Kung ang katamtamang sakit sa likod ay hindi nagamot ng over the counter na pain reliever, ang doktor ay maaaring magreseta ng muscle relaxant. Ang muscle relaxant ay maaaring makapagpaantok sa iyo.
Pamahid na pain reliever. Ang mga ito ay cream o ointment na maaari mong ipampahid sa bahagi ng likod na masakit.
Antidepressant. Ang mababang dosage ng mga gamot na antidepressant ay napatunayang nakapagpapabawas ng pananakit ng likod, kahit na hindi naman ito dala ng depresyon.
Injection. Kung ang mga nabanggit ay hindi makaalis ng sakit, at ang pananakit ay umaabot hanggang sa mga paa mo, maaaring magbigay si dok ng cortisone injection, isang uri ng gamot sa sakit. Maaari ka ring bigyan ng pampamanhid na injection sa likod mo. Ang mga gamot na ito ay makatutulong upang mabawasan ang pamamaga sa mga ugat mo, pero ang epekto nito ay sa loob lamang ng ilang buwan.
Paano makaiiwas sa pananakit ng likod?
Maiiwasan mo ang pananakit ng likod sa pagpapabalik-balik nito sa pamamagitan ng pagpapaunlad ng mga kundisyong pisikal at pagsasagawa ng tamang paggalaw.
Para mapanatiling malusog at matatag ang likod:
Mag-ehersisyo. Ang regular na pag-eehersiyo na hindi naman masyadong pahirap sa likod ay maaaring makapagpatiay ng mga kalamnan sa likod na siyang makapagpapagana ng maayos sa mga kalamnan sa likod. Ang paglalakad at paglangoy ay maaaring isagawa ng mga taong may masakit na likod. Ipakipag-usap sa doktor mo kung anong mga ehersisyong babagay sa iyo.
Palakasin ang mga kalamnan. Ang mga ehersisyo para sa tiyan at likod na nakapagpapalakas ng iyong katawan ay maaaring maging natural na pain reliever ng iyong likod. Ang flexibility sa iyong balakang at mga hita na dulot nito ay tulong sa mga buto sa balakang mo na kung minsan ay siyang dahilan kung bakit masakit ang likod mo. Sasabihin sa iyo ng doktor o therapist mo kung alin sa mga ehersisyo ang babagay sa iyo.
Panatilihin ang wastong timbang. Ang labis na katabaan na nakapupwersa sa mga kalamnan. Kung sobra ang iyong taba, makakatulong ng malaki ang pagbabawas mo ng timbang para makaiwas sa pananakit ng likod.
Itigil na ang paninigarilyo. Nakamamatay ang paninigarilyo bukod sa ito ay sa mga sanhi ng pananakit ng likod. Makipag-usap sa doktor mo kung paano ito matitigil.
