Dr. Joshua Margallo
Ang pagkakaroon ng baradong ilong ay talaga namang nakakainis. Ikaw ay sinisipon at nahihirapang huminga. At ang ganitong sitwasyon ay maaaring magdulot sa iyo ng di kanais-nais na karanasan dahil nagagambala nito ang iyong pakikipag-usap sa ibang tao at kung minsan dahil sa trangkaso, nababawasan nito ang ang iyong pagkamahusay sa mga gawain.
Maraming tao ang nag-iisip na ang baradong ilong ay ang resulta ng sobrang uhog sa mga sipi ng ilong. Gayunpaman, ang baradong ilong ay talagang sanhi ng mga namamagang daluyan ng mga dugo sa ating sinus.
Ang mga namamagang daluyang ito ay kadalasang nagti-trigger ng sipon, trangkaso, allergy, o impeksiyon. Anuman ang dahilan ng iyong baradong ilong, may mga madaling paraan upang mapawi ito. Pag-uusapan natin ngayon ang ilang mga bagay na maaari mong gawin at gamot na maaari mong gamitin upang makapagpahinga nang mas mabuti.
Ano ang sanhi ng baradong ilong?
Ang baradong ilong maaaring dala ng anumang bagay na nakakairita o nakapagpapamaga ng mga tissue sa ilong, sipon o trangkaso. May mga taong nakakaranas ng baradong ilong sa loob ng matagal na panahon ngunit wala namang nakikitang sanhi.
- Acute sinusitis
- allergy
- Chronic sinusitis
- Sipon
- Sobrang paggamit ng gamot sa baradong ilong
- Pag-abuso sa droga
- Pagkalanghap ng tuyong hangin
- Mga pagbabago sa hormones
- Trangkaso
- Polyps sa ilong
- Non-allergic na rhinitis – baradong ilong o pagbahin na hindi sanhi ng allergy, sa loob ng matagal na panahon
- Hika
- Pagbubuntis
- Usok ng sigarilyo
Ano ang sintomas ng baradong ilong?
Bagaman ang pagkakaroon ng baradong ilong ay isa ring sintomas ng ilang partikular na sakit, ang pagkakaroon nito kadalasan ay may kasama ring iba pang mga sintomas tulad ng:
- Pagbahin
- Pangangati ng ilong
- Pag-ubo
- Pamamaga at pangangati ng lalamunan
- Pagluluha ng mga mata
- Madalas na pagsakit ng ulo
- Matinding pagod
Kung may baradong ilong ka, malamang na maranasan mo ang isa o ilan sa mga sintomas na nabanggit natin. Ang ilan sa mga sintomas tulad ng pananakit ng ulo at fatigue ay mararamdaman lamang kapag ikaw ay magkaroon ng pangmatagalang pagkahantad sa allergens.
Gamot sa baradong ilong: gumamit ng humidifier
Ang isang humidifier ay nagbibigay ng isang mabilis, madaling paraan upang mabawasan ang sakit sa sinus at papagbawahin ang baradong ilong. Ang makina ay nagko-convert ng tubig sa kahalumigmigan na dahan-dahang pumupuno sa hangin at sa gayon pinapataas nito ang kahalumigmigan (humidity) sa isang silid. Ang paghinga sa mamasa-masang hangin na ito ay makapagpapaginhawa sa mga namamagang tisyu at mga daluyan ng dugo sa iyong ilong at sinus. Pinapanipis din ng humidifier ang uhog sa iyong mga sinus. Makakatulong ito sa pag-alis ng mga likido sa iyong ilong at ibalik ang iyong paghinga sa normal. Maglagay ng humidifier sa iyong kuwarto upang mapawi ang pamamaga na nagiging sanhi ng kasikipan sa iyong ilong.
Maligo para maalis ang baradong ilong
Naranasan mo na bang magkaroon ng baradong ilong ngunit pagkatapos mong maligo sa hot shower ay naramdaman mong mas maluwag na ang iyong paghinga? May magandang dahilan dito. Ang singaw mula sa shower ay tumutulong upang mabawasan ang uhog sa iyong ilong at mapawi ang pamamaga. Ang pagligo sa mainit na shower ay maaaring makatulong sa iyong paghinga nang normal.
Maaari mong makuha ang parehong epekto sa pamamagitan ng paghinga sa steam mula sa mainit na tubig sa isang lababo. Maaring gawin ito: I-on ang mainit na tubig sa lababo sa iyong banyo. Kapag ang temperatura ay nasa tama, maglagay ng tuwalya sa ibabaw ng iyong ulo at ilagay ang iyong ulo sa ibabaw ng lababo. Payagan ang steam na mag-build up, pagkatapos ay huminga ng malalim ng pauli-ulit hanggang sa mabawasan ang uhog sa iyong ilong. Mag-ingat nang di masunog ang iyong mukha sa mainit na tubig o singaw.
Manatiling hydrated para maalis ang bara sa ilong
Uminom ng maraming tubig kapag ang iyong ilong ay barado. Halos lahat ng mga likido ay maaaring makatulong sa pagpapanatili sa iyo na hydrated lalo na kapag ikaw ay may sakit. Kabilang sa mga likidong ito ang inuming tubig, sports drink, at kahit anong fruit juice. Tinutulungan nila na maging manipis ang uhog sa iyong mga sipi ng ilong at pababain ang presyon sa iyong mga sinus. Ang mas mababang presyon ay nangangahulugan ng mas mababang tyansa ng pamamaga at pangangati. Kung ang iyong baradong ilong ay sinamahan ng namamagang lalamunan, ang mainit na tsaa at sopas ay makatutulong sa pagpapagaan ng ginhawa sa iyong lalamunan.
Gumamit ng saline spray para sa baradong ilong
Ang paggamit ng spray sa ilong nang may solusyon ng asin (saltwater solution)ay maaaring magpataas sa kahalumigmigan sa mga butas ng iyong ilong. Ang spray ay tumutulong sa pagnipis ng uhog sa iyong mga sipi ng ilong. Binabawasan nito ang pamamaga ng iyong mga daluyan ng dugo at tumutulong upang mailabas ang likido mula sa iyong ilong. Maraming saline spray ang mabibili sa botika.
Kasama rin sa ilang saline spray ang gamot na decongestant. Kausapin ang iyong doktor bago ka magsimulang gumamit ng mga saline spray na may mga decongestant. Maaari silang magdulot ng mas malalang pagbara ng ilong kapag ginamit ng higit pa sa tatlong araw. Maaari din silang magsanhi ng mga side effect kapag ginamit kasama ng iba pang mga gamot.
Gumamit ng mainit na kompres
Ang mainit na kompres ay maaaring makatulong na maibsan ang kirot sa ilong sa pamamagitan ng pagbubukas ng nasal passages mula sa labas. Upang makagawa ng isang mainit-init na kompres, magbabad lamang ng tuwalya o face towel sa mainit na tubig. Pigain ang tuwalya at pagkatapos ay i-fold ito at ilagay ito sa iyong ilong at noo. Ang init ay maaaring magbigay ng kaginhawahan mula sa anumang sakit at makatulong na mapawi ang pamamaga sa mga butas ng ilong. Ulitin ito nang madalas hangga’t kinakailangan.
Subukan ang mga decongestant para sa pagbabara ng ilong
Ang decongestant na gamot ay maaaring makatulong sa pagbawas ng pamamaga at pag-alis ng kirot na nauugnay sa mga namamagang sipi ng ilong. Maraming mga decongestant ang mabibili nang walang reseta ng doktor. Ito ay may dalawang anyo: spray sa ilong at tableta. Sa mga spray, karaniwang ginagamit ang oxymetazoline (Afrin) at phenylephrine (Sinex). Kasama naman sa karaniwang mga tablet ang pseudoephedrine (Sudafed, Sudogest). Marami sa mga gamot na ito ay makukuha mula sa isang parmasyutiko.
Paalala lamang po: Gamitin nang tama at ligtas ang lahat ng mga decongestant. Hindi ka dapat kumuha ng decongestant para sa higit sa tatlong araw nang walang pangangasiwa ng doktor.Kung gagamitin mo ito ng higit sa tatlong araw, ang decongestant ay maaaring maging sanhi ng mas malalang komplikasyon.
Gumamit ng antihistamine at gamot sa allergy
Maaari kang gumamit ng antihistamine at gamot sa alerdyi kung ang iyong baradong ilong ay resulta ng allergic reaction. Ang parehong uri ng mga gamot ay maaaring tumulong upang mabawasan ang pamamaga sa iyong mga sipi sa ilong at paluwagin ang iyong paghinga. Ang mga gamot na kumbinasyon ng parehong antihistamine at decongestant ay maaaring mag-alis ng presyun sa sinus at pamamaga na dulot ng alerdyi. Sundin lamang po ang mga tagubilin para sa mga gamot na ito nang maingat. Kung hindi, maaaring mas lumala ang iyong kalagayan. Alalahanin na ang paggamit ng mga gamot na ito ay magdudulot ng di kanais-nais na side effect sa ating katawan tulad ng pagkaantok. Kung hindi ka sigurado kung paano makakaapekto sa iyo ang isang antihistamine, huwag gamitin ang gamot kapag kailangan mong maging aktibo o produktibo.
Ang baradong ilong ay maaaring makagambala sa iyo mula sa pang-araw-araw na mga gawain, ngunit ang ilang madaling mga remedyo na tinalakay natin ay maaaring magdulot sa iyo ng lunas. Ang ilang mga gamot na over-the-counter (OTC) ay maaari ring tumulong, ngunit gamitin ito nang maingat.
Tiyakin na makipag-usap sa isang parmasyutiko kapag gumamit ng anumang decongestant, antihistamine, at gamot sa alerdyi. Maaari ring sagutin ng parmasyutiko ang anumang mga katanungan tungkol sa isang partikular na gamot. Sa paraang ito, maiibsan mo ang hirap na dulot ng baradong ilong.
Paano makakaiwas sa baradong ilong?
Dahil sa ang pagkakaroon ng baradong ilong ay nakadende sa mga sanhi nito, makakaiwas ka sa pagkakaroon ng baradong ilong kung iiwasan mo ang mga sanhi nito.
Pag-usapan natin ang isa sa pinaka-pangkaraniwang sanhi ng baradong ilong: ang sipon.
Ang sipon na sanhi ng baradong ilong ay naipapasa sa pamamagitan ng hangin kapag ang isang tao na meron nito ay bumahin nang malapit sa iyo. Pwede ka ring mahawa ng sipon kapag nakipagkamay ka sa taong meron nito, nakahawak ka sa doorknob na nahawa ng virus at hahawak sa mata, bibig o ilong mo.
Makakaiwas ka sa pagkakaroon ng sipon at baradong ilong sa pamamagitan ng mga sumusunod na tips:
Madalas na paghugas ng kamay gamit ang sabon. Maghugas sa loob ng 20 segundo, tulungan ang iyong mga anak na gawin din ito. Kung wala kayong sabon, gumamit ng alcohol o sanitizer. Ang mga virus na sanhi ng sipon o trangkaso ay maaaring mabuhay sa mga kamay mo kaya ang madalas na paghugas ng mga kamay ay tulong na makaiwas ka sa pagkakasakit.
Iwasan mo rin ang paghawak sa mga mata, ilong at bibig mo lalo na kung hindi ka pa naman nag huhugas ng mga kamay. Maaari kasing makapasok ang virus sa katawan mo sa pamamagitan nito.
Mag-iwas sa mga taong may sakit. Maaari silang magpakalat ng virus na maaaring maging dahilan ng pagkakaroon mo ng baradong ilong.
Matutulungan mo rin ang iba na makaiwas sa pagkakaroon ng baradong ilong sa pamamagitan ng mga sumusunod:
- Manatili ka sa bahay kapag may sakit ka
- Umiwas ka sa pakikihalubilo sa iba: ang pagyakap, paghalik, pakikipagkamay ay iwasan mo muna
- Lumayo ka sa mga tao kapag uubo o babahin
- Maghugas ng kamay matapos umubo, bumahin o magsinga ng ilong
- i-disinfect moa ng mga bagay na hinawakan mo tulad ng mga laruan, doorknob at iba pa.
